Mesleki Yeterlilik Belgesinin Tüketici Açısından Önemi
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı 4 Nisan 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda kabul edilerek 6645 sayılı kanun numarası ile yasalaştı. Kanun 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununda da önemli değişiklikler yaptı.
Bu değişiklikler ile çalışma, iş dünyasını ve tüketiciyi yakından ilgilendiren belge zorunluluğu getirilen meslekler olmuştur.
“Mesleki Eğitim Kanunu”na göre ustalık belgesi alanlar ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlı mesleki ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin mesleki ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için belge şartı aranmayacak.
1 Ocak 2023’ten itibaren aralarında kuaför, güzellik uzmanı, ahşap mobilya ve ayakkabı imalatçısının da olduğu 16 meslekte, Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından verilen mesleki yeterlilik belgesi şartı aranacak. Belgeye sahip olmayanlar, 1 Ocak 2023’te itibaren çalıştırılamayacak.
Mesleki zorunluluk getirilen meslek grupları ve hizmet sektörleri doğrudan yada dolaylı olarak tüketiciyle ilgilidir.
İş kazalarının önlenmesi açısından “tehlikeli” ve “çok tehlikeli” gruplardaki mesleklere belge zorunluluğu getirilmesi uygulaması yaygınlaştırılarak devam ediyor. Yılbaşı itibariyle 16 meslekle birlikte mesleki yeterlilik belgesi zorunluluğu bulunan “tehlikeli” ve “çok tehlikeli” sınıftaki meslek sayısı 204’e yükselmiş olacak.
Mesleki Yeterlilik Belgesi aranacak 16 meslek şöyle:
- Baca yağlı kanal temizleme personeli
- Raylı sistem araçları elektronik bakım ve onarımcısı
- Elektrik dağıtım şebekesi test görevlisi
- Raylı sistem araçları mekanik bakım ve onarımcısı
- Güzellik uzmanı
- Kesimci (ayakkabı)
- Kuaför
- Sayacı
- Ahşap mobilya imalatçı
- Mobilya döşemecisi
- Zeytinyağı üretim operatörü
- Saraciye imalatçısı
- Ayakkabı imalatçısı
- Raylı sistemler sinyalizasyon bakım ve onarımcısı
- Raylı sistem araçları elektrik bakım ve onarımcısı
- Boyama operatörü.
Mesleki yeterlilik belgesinin amacı, insanların o işi yapıp yapamayacağı konusunda bilgi sahibi olmasıdır. Özellikle tehlikeli işlerin olduğu sektörlerde bu husus hayati öneme sahiptir.
Getirilen bu düzenlemeler iş ve işçi güvenliğini esas alan uygulamalardır. Piyasaya sunulan mal ve hizmetlerin güvenli ve güvenilir ortamlarda sunulması ve işinin ehli olan kişiler tarafından yapılması tüketicimizin can güvenliği açısından da önemlidir.
Tüketiciye sunulan mal ve hizmetlerin risk taşımaması, ürün üzerinde tüketiciye açıkça bilgi verilmesi, ürün güvenliği ve denetleme mekanizmalarının doğru işlemesi gerek tüketici sağlığının gerekse tüketici haklarının korunmasının ön koşulu olarak kabul edilmektedir.
Tüketici Kanununda; kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı, tüketiciyi aydınlatıcı ve bilinçlendirici önlemleri almak, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu konulardaki politikaların oluşturulması amaçlanmıştır.
Mal ve hizmet sunumundaki yetersizlik, eksiklikler riskleri de beraberinde getirecektir. Tüketici açısından sıfır risk ve sıfır tehlike esastır.
Dünya devleri içinde rekabet de ancak mesleki yeterlilik ve ürün güvenliği ve markalaşma ile sağlanabilecektir. Teknolojinin tüm imkânlarının kullanılmasının yanında güvenliğin de sağlanması ülke menfaatleri için de son derecede önemlidir.
Avrupa ile entegre olmaya çalışan ve yolda adımlar atan ülkemizde mesleki yeterlilik belgelerinin sadece tehlikeli ve çok tehlikeli alanlarda değil, her mal ve hizmet sektöründe yaygınlaşması gerekmektedir. Nitelikli istihdamın sağlanmasına, kaliteli ürün ve hizmet sunulmasına neden olan mesleki yeterlilik belgesi tüketicinin yaşam standartlarını da yükseltecektir. Mesleki yeterlilik tüketicinin firmalara yönelik güvenini de yükseltecektir.
Bu yolda atılan adımları çok değerli ve yerinde görmekteyiz.
Av. İbrahim Güllü